İçindekiler
- 1 Freelance ve Freelancer nedir?
- 2 Kimler Freelance çalışabilir? Freelance İş Fırsatları Nelerdir?
- 3 Yeni müşteri bulmak ve Mevcut müşterilerinizi elde tutmak
- 4 Freelance İş ilanları yayınlayan siteler – Freelance siteleri neler ve Türkiye’de bulunan freelance siteler
- 5 Freelance çalışmak yasal mı? Freelance çalışanların muhasebe işlemleri ve vergi yükümlülükleri
- 6 Freelance çalışanlar için çalışma ortamı nasıl olmalı?
Freelance iş nasıl bulurum? Freelancer nedir? Evden para kazanabilir miyim? Freelance olarak yapılan işler neler? Gibi sorular aklınızı kurcalıyorsa bu rehber tam size göre.
Freelance iş arayanların yoğunlaştığı bu zamanlarda altın değerinde tavsiyelere yer verdiğim bu rehberin size bir nebze de olsa yol göstermesini umuyorum. Öneri ve eksikleri yorumlarda belirtirseniz beni çok mutlu edersiniz.
Freelancer çalışanların ve freelancer olarak çalışmak isteyenlerin ilgisini çekecek rehberimize bir göz atalım.
Freelance ve Freelancer nedir?
Geniş bantlı internet altyapısına erişimimizin ardından her şey daha da farklı yol almaya başladı. Bu gün bir çok iş için bir bilgisayar hata akıllı telefon ve internet bağlantısı yeterli olabiliyor.
Freelance kimine göre serbest meslek olarak da bilinir ama her iş kolunda bu tarz çalışma imkanına sahip olmak mümkün olmayabiliyor. Serbest meslek demişken Yılmaz Erdoğan’ın Organize işler filmindeki repliğine yer vermeden edemeyeceğim.
Freelance, tam zamanlı olarak bir ofise veya bir kuruma bağlı olmadan elinizde telefon diz üstünde bilgisayar ile dilediğiniz yerden çalışabileceğiniz bir çalışma şeklidir.
Frelancer ise freelance olarak çalışanlara verilen unvandır. Mesleki unvanlarının önüne eklenerek kullanılabilir. Örneğin Freelance Grafik Tasarımcı, Freelance Yazar, Freelance Müşteri Hizmetleri Danışmanı gibi bir çok iş kolunda freelance çalışma olanakları vardır. Bu olanakları bir sonraki başlıkta inceleyeceğiz.
Kimler Freelance çalışabilir? Freelance İş Fırsatları Nelerdir?
Günümüzde ofis ortamından ya da belirli saatlerde çalışmaktan sıkılan insanlar freelance çalışmayı tercih edebilmektedir. Freelance çalışmayı herkes yapabilir. Öğrenciler, ev hanımları hatta memurlar bile freelance çalışmaya başlamışlardır.
Unutulmamalıdır ki Freelance çalışmak göründüğü kadar kolay bir iş değildir. Bun nedenle freelance olarak çalışacak kişinin bazı şeyleri göze alması gerekir. Örneğin başınızda bir patronun olmaması sizin kendi kendinizi yöneteceğiniz anlamına gelir. Ki bu sebeple kendi kendinizin hem patronu hem sekreteri hem satışçısı hem de muhasebecisi olmanız gerekir.
Freelance çalışmak isteyenlerde bulunması gereken en temel özellik konuşma ve ikna kabiliyetidir. Düzgün konuşma ve ikna kabiliyeti olmayan kişiler iş alımında zorluk çekebilirler. Ayrıca çok asabi veya çok yumuşak davranan kişilerin de bu işi yaparken yıpranması kaçınılmazdır.
Freelance çalışacak kişinin işlerde sürekliliğe önem vermesi gerekir. Çünkü alınan her iş için kendi isminiz ortaya koyarsınız. Yani iyi iş sizin reklamınız olacaktır.
Ayrıca freelance çalışacak kişinin hizmet vereceği bir alanda uzmanlaşmış olması gerekir. Sonuçta ofislerde bu işi yapabilecek birçok kişi varken işin bir freelancere verilmesi için onun yetkinliği olmalıdır. Bu nedenle freelance çalışmak isteyen kişiler alanında kendini geliştirmiş olmalıdır.
Freelance çalışınca sabah erken kalmak zorunda olmamanız bir avantajdır. Ancak bu durum öğleden sonra uyanmamıza sebep olmamalıdır. Çünkü birçok müşteri genellikle saat sabah dokuz civarı iş başı yapmaktadır. Müşterilerle görüşme yapıldığında uykulu görünmek freelancerı kötü gösteren bir davranış olur.
Bağımsız sektörde hizmet veren tüm meslek dallarındaki yetkin kişiler freelance olarak çalışabilir. Bu sektörlerin başında Freelance grafik tasarımı, freelance web tasarımı gelmektedir. Gün geçtikçe freelance iş kolları genişlemektedir.
Freelance çalışabilecek başlıca meslek kollarını listeleyecek olursak;
- Grafik Tasarım
- Web Tasarım
- Yazılım
- Sosyal Medya Yönetimi
- Editörlük ve Yazarlık
- Tercümanlık
- Fotoğrafçılık
- Muhabirlik
- Seslendirme
- Video & Animasyon
- Veri Girişi & Ürün Yükleme
- Danışmanlık
- Müşteri Hizmetleri Danışmanı
- Call Center Personeli
- Sanal Asistanlık
- Organizasyon
- DropShiping Stoksuz E-Ticaret
- Diyetisyen & Beslenme Uzmanı
- Kişisel Antrenör
Şeklinde sıralayabiliriz. Freelance iş olanakları artıyor bu nedenle listenin her geçen gün artacağı da kesin.
Yeni müşteri bulmak ve Mevcut müşterilerinizi elde tutmak
Freelance çalışmanın avantajları çok. Bir iş yerinden ve mesai saatinden bağımsız çalışmak kulağa keyifli geliyor. Ama bu şekilde çalışmanız için yeni müşteriler bulmanız gerek ve mevcut kazandığınız müşterileri de kaybetmemeniz gerekir.
Yeni iş bulmak için öncelikle işinizi, yetkinliğinizi iyi anlatan bir web sitesine sahip olmanız işinizi kolaylaştıracaktır. Kendi reklamınızı yaparak iş toplayabilirsiniz ama bu süreç başlangıçta zor ve maliyetlidir. Bunun yerine freelance iş fırsatları yakalayabileceğiniz sitelerin bir kaçını sizin için aşağıda listeledim.
Mevcut müşterilerinizi kaybetmemek için size birkaç öneri;
- Verdiğiniz sürede işi tamamlayın.
- Unutmayın ki işin uzmanı sizsiniz yaptığınız işi müşterinize daha az teknik bilgiler kullanarak aktarın.
- İletişime öncelik verin.
- İşi bitirdikten sonra müşterilerinize kendinizi hatırlatmayı ihmal etmeyin.
- Müşterinizi ihtiyacını görmeyecek bir iş olması durumunda gerekirse alacağınız ücretten feragat edin.
Freelance İş ilanları yayınlayan siteler – Freelance siteleri neler ve Türkiye’de bulunan freelance siteler
Freelance iş ilanları çoğunlukla dijital sektöre yönelik olsada bir çok alanda işveren ve freelance çalışanı buluşturan yerli yabancı siteler bulunmaktadır. Bunlardan popüler olanları sizler için derledim. 3 yerli ve 3 yabancı freelance iş ilanları bulabileceğiniz web siteleri.
Yerli ve ilklerden sayabileceğimiz uzmankirala
Teklif usulü ile başlayan uzmankirala aslında upwork sitesi ile aynı mantıkta çalışmaktadır. Başlangıçta büyük ses getiren girişim bu sıralar bionluk.com’un gölgesinde kaldı.
Yerli girişim Bionluk
Birim fiyatı 10 lira olan işler ile Bionluk, fiver sitesinin klonu olarak ülkemizde yayın hayatına başladı. Sektöre atıldığı dönemdeki rakipleri sadeceon ve uzmankirala ile sıkı bir rekabet içerisindeydi. Aldığı yatırımlar ve yeni stratejileri ile daha kaliteli işler üretmeyi amaçlayan bionluk bu konudaki başarısını ortaya koydu ve rakiplerine fark atarak sektörün lideri haline gelmeyi başardı. Sektör liderliğini sürdüren bionluk, Yetenekli freelancer’larla daha çok iş yapın mottosuyla 7 ana kategoride hizmet veriyor.
Yarışma mantığıyla hizmet veren idemama
Ajans kalitesinde işlere daha uygun fiyatlarla ulaşabileceğiniz idemama, yarışma usulü ile çalışmaktadır. Alıcı isteklerini belirten özeti freelancerlara iletir ve çalışmaların yapılması beklenir. Süre sonunda galip gelen freelancer ödülün sahibi olur.
Sektörün ilklerinden Freelancer.com
Yaklaşık 26 milyon üyesi bulunan freelancer.com, 13 milyona yakın tamamlanmış projesi ile dünyadaki lider portalların başında gelmektedir. Aylık üyelik ücreti yanı sıra komisyon modeli ile çalışır. Ücretsiz hesaba sahip olan freelancerlar aylık sadece 8 işe teklif verebilmektedir.
Butik işlerin öncüsü fiver.com
Fiver 5 dolara yaptırılabilecek işler ile freelance serüvenine dahil olmuştur. Sektörün genişlemesiyle yetenekli freelancerları bünyesinde barındıran fiver, teklif usülü ve freelancer ilanları ile işleyişini sürdüren dünyanın bir çok yerinde işveren ve freelancerları barındıran güvenilir bir portaldır.
Saat usulü çalışan upwork
Güvenilir freelancer portallarının başında gelen upwork iş alımı ve yetenek belirleme sürecinde büyük yatırımlar yapmış ve yapmaya devam etmektedir. Freelance çalışan yetenekleri sisteme dahil olması konusunda oldukça katı kuralları olan upwork en iyi yetenekleri sisteme dahil etmeyi amaçlıyor. Böylece iş verenlerin ihtiyacı olan işlerde aldığı tekliflerin daha geçerli olması sağlanıyor.
İstek:Burada incelemesinin yer almasını istediğiniz siteler var ise lütfen yorumlarda belirtin.
Freelance çalışmak yasal mı? Freelance çalışanların muhasebe işlemleri ve vergi yükümlülükleri
Bu konuya değinmeden önce freelance çalışanlar için yeni bir girişimin müjdesini vermek isterim.
Freelancerlar için yeni bir çözüm Rimuut!
Hızlıca, ücretsiz mikro işletme olun. Detaylı bilgi almak için Freelance vergi prosedürlerine yeni çözüm Rimuut sizlerle adlı blog içeriğimi okuyabilirsiniz.
Freelance çalışmak yasal mı? Sorusuna net bir şekilde evet ya da hayır diyemeyiz. Türk ticaret kanununda bu hizmetleri kapsayan bir yasa şuan için bulunmamaktadır. Ama gelir sağladığınız taktirde verginizi ödemeniz gerekmektedir. Bu konuya biraz daha değinelim.
Uzun bir süreden sonra ülkemizde de Freelance çalışma modeli artık fazlasıyla kullanılmakta. Normal çalışanların maaşları üzerinden belli bir vergilendirme yapılmakta. Muhasebe işlemleri de aynı şekilde şirket tarafından düzenlenmektedir. Freelance çalışma modelinde de aynı şekilde vergilendirme işlemleri yapılmaktadır.
En çok sorulan soruların başında;
- Freelancer çalışanlar fatura kesmek zorunda mı?
- Freelancer çalışanlar vergi yükümlülüklerini nasıl yerine getirebilir?
- Freelancer çalışanlar için Gider Pusulası. Gider Pusulası nedir nasıl kesilir?
- Freelancer çalışanlar şahıs şirketi kurmak zorunda mı? Soruları geliyor.
Freelance işlerde vergilendirme Nasıl Olur?
Yaptığınız iş eğer bir internet sitesi üzerinden yapılıyorsa orada iş zaten vergilendiriliyor demektir. Ödemeler yapılırken yaptığınız işin vergisi kesilerek tarafınıza ödenmesi sağlanır. Aynı şekilde karşı taraftan ödeme de alınırken belli bir ücret karşılığında teklif girilmesi yapılır ve ödenen tutarlar üzerinde kesinti yapılabilir. Bu durumda ek bir düzenleme ya da bir muhasebeciye ihtiyaç duyulmamaktadır.
Serbest Meslek mi? Arızi Kazanç mı?
Bu iki konunun ayrımı yasalar tarafından net olarak çizilememiştir. Bu durumda elde edilen kazanç üzerinden tanımlama yapılmaktadır.
Eğer freelance çalışmalar sürekli olarak devam ediyorsa edinilen kazanç serbest meslek kazancı olarak nitelendirilir ve bu kazancın beyan edilmesi gerekir.
Eğer çalışmalar süreklilik arz etmiyorsa bu tür kazançlar arızi kazanç olarak adlandırılmaktadır. Bu kazanç türünde 2018 yılı itibariyle 27.000 bine kadar olan kazanç gelir vergisinden hariç tutulur. Eğer kazanç bu tutar altındaysa beyan etmek gerekmemektedir.
Müşterilerin Sorumlulukları
Çalışanlar belli bir miktarın altında beyanname sağlamak zorunda olmasalar dahi işi verenler yani müşteriler her türlü ödemenin stopajını ödemek zorundadırlar.
Arızi kazançlarda ödenen tutarlarda işi veren müşteriler tarafından gelir vergisi ödemekle yükümlüdür.
Freelance çalışanlar için çalışma ortamı nasıl olmalı?
Yeni düzen Freelance
Yıllardır alıştığınız iş düzeninizden çıkıp freelance çalışma düzeni kurduysanız çalışma ortamınızı düzenlemekte sıkıntılar yaşıyor olabilirsiniz. Çünkü iş yerlerinde çalışacağınız yerler ve saatler bellidir. Bu durumda doğal olarak insan da bir alışma yaratır. Freelance çalışmaya başladığınız zaman bu alışkanlıkları değiştirmek zorunda kalabilirsiniz. Çalışmaya başlayabilmek için öncelikle bir çalışma ortamı ve düzeni kurmanız gerekmektedir.
Çalışma Ortamını nasıl kurmalıyım?
- Sürekli çalıştığınız ve ihtiyacınız olan her şeyinizi bulabileceğiniz bir masa ve dolap edinin. İşyeriniz de bulunan düzen gibi olmasına gerek yok ama o masa da her aradığınızı bulamamanız işinizde oluşacak kopukluklara neden olabilir.
- Düzenli olma durumu insandan insana değişen bir durumdur. Herkesin düzeni alıştığı gibidir. Dağınıklık bile bazen bir düzenli olma durumunu yansıtabilir. O yüzden kendinizi en rahat hissettiğiniz biçimde bir düzen yaratmanız gerekmektedir. Burada söylenebilecek tek tavsiye göz hizanızda çok fazla karmaşaya fırsat vermemeniz gerektiğidir.
- Hem geziyor, hem çalışıyorsanız yollar bile çalışma ortamınız olabilir. Eğer sesli yerler de odağınızı kaybediyor ve çalışmakta zorlanıyorsanız bu tip durumlar için dış sesi geçirmeyen kulaklıklara ve sevdiğiniz bir müziğe ihtiyaç duyabilirsiniz.
- Her sabah yaptığınız gibi giyinip hazırlanma gibi dertleriniz artık yok. Hazırlanmaya ayıracağınız süreyi daha verimli çalışarak geri kazanabilirsiniz. Ne kadar dışarı çıkmıyor olsanız da evde farklı kıyafetler giymek güne başlamak anlamına geleceğinden rahat ve çalışmaya müsait kıyafetler giyerek işe koyulabilirsiniz. Bu durum size artık iş başına oturmanızın gerektiğini hatırlatacaktır.
BONUS: Çalışırken dinlenebilecek müzikler blog içeriğimi okumayı unutmayın.
Freelance Çalışmanın Avantajları ve Dezavantajları
İş yaşamınızı değiştirmek üzeresiniz. Artık belirli saat aralıkları olmadan çalışmak istediğinizden Freelancer olarak çalışmayı aklınıza koydunuz. Fakat her şeyde olduğu gibi bu şekilde çalışmanın da avantaj ve dezavantajları bulunmaktadır. Bunları işinizden ayrılmadan önce biliyor ve hazırlıklı olmanız sonrasında zorlanmamanız için önemlidir.
Freelance çalışmanın avantajları
Esnek saatler: En büyük avantajı istediğiniz saatlerde çalışıyor olmanızdır ve bu kulağa çok güzel geliyor. Böylece en verimli olduğunuz saatlerde çalışarak kısa zamanda daha fazla iş bitirebilirsiniz.
Müşteri seçimi: Artık kendiniz için çalışıyorsunuz ve tabi ki çalışacağınız kişiyi ve işi siz seçebilirsiniz. Böylece yapmaktan keyif almadığınız bir işi sırtlanmak ve üzerinde çok çalışmak zorunda kalmazsınız.
Kazanç sizde kalsın: Ne kazanıyorsanız kendiniz için kazanıyorsunuz ve bu kazanç tablosunda nerede durmak istediğinizi de en iyi siz biliyorsunuz. Sabahlara kadar çalışıp, kazanılan paranın çok az bir kısmına razı olmak zorunda kalmazsınız.
Mekândan Bağımsız Çalışma Alanı: Freelancer olduğunuz için her sabah aynı ofise gelmek, aynı işleri tekrarlamak zorunda değilsiniz. İşiniz el verdiği sürece dünyanın herhangi bir bölgesinden çalışmaya devam edebilirsiniz.
Güç sizde: Kendinizin patronu artık sizsiniz. Tek sorumluluğunuz bilerek aldığınız işin müşterisi. Kimseye hesap vermek zorunda değilsiniz.
Dezavantajları
Düzenli Gelir Eksikliği: Freelance çalıştığınız için düzenli günlerde düzenli bir miktar almayacaksınız. Kimi zaman daha çok, kimi zaman çok daha az kazanarak devam etmek zorundasınız.
Disiplin Kaybı: Düzenli bir iş işlerinize odaklanma da kolaylık sağlar. Başlangıcını bilmediğiniz işin esnetilebilme durumları oluşabilir.
Freelance fiyat listesi belirleme.
Sizin işiniz sizin fiyatınız! Yaptığınız işi birçok freelancer da yapıyor olacaktır. Bu nedenle işinizin kalitesi fiyatını da belirler. Reklamınız, ve yaptığınız işteki yetkinliğiniz ne kadar iyi ise fiyatlarınız da o orantıda artacaktır.
Fiyatlarınızı belirlerken sabit fiyatlardan kaçının. Her işin bedeli bir olmayacaktır. Alacağınız işe ne kadar süre harcayacaksınız, outsource yapacağınız kalemler olacak mı, ön görebildiğiniz revizelerin yoğunluğu nedir? Gibi soruları fiyat verdiğinizde iyi analiz edin.